Məktəblinin mənəvi və iradi tərbiyəsində fiziki tərbiyə və idmanın imkan və yollarının tədqiqi.

Abstract

Tədqiqatın aktuallığı. Həyatda və fəaliyyətdə uğur qazanmaq üçün insana intizam və məsuliyyət, əzmkarlıq və məqsədyönlülük kimi mənəvi və iradi keyfiyyətlər lazımdır. Bu keyfiyyətlər şəxsiyyətə cəmiyyətin mənəvi və hüquq normalarına asanlıqla uyğunlaşmaq, onlara könüllü riayət etmək, öz vəzifələrini keyfiyyətlə yerinə yetirmək, müvəffəqiyyət qazanmaqda əzmkarlıq göstərmək və ona nail olmaq imkanı verir. Cəmiyyət ölkədə baş verən hadisələr üçün hər bir insandan məsuliyyət hissinin, şəxsi intizamın, əxlaqi özünüinkişafetdirmənin aktivləşdirilməsini tələb edir. «İnsanın mənəvi-iradi xüsusiyyətləri çox geniş və bu günümüz üçün aktual olan bir problemdir. Buraya insan mənəviyyatından və əxlaqından başlamış insanların bir-birinə olan münasibəti, mədəniyyəti, ünsiyyət qurmaq bacarığı, mübarizliyi, iradəsi, cəmiyyətə və vətənə olan sevgisi və nəhayət, liderlik qabiliyyəti daxildir. İnsanlarda bu xüsusiyyət insan şüurunun qavramağa başladığı gündən formalaşmağa başlayır» [Qurbanov H., Yolçuyev S. Bakı, 2003]. Tədqiqatın problemi. Psixoloji və pedaqoji ədəbiyyatda tez-tez cətin uşaqlar sözünə rast gəlmək olar. Müəllimlər çox vaxt bəzi uşaqların cətinliyindən şikayətlənirlər. Bu cur uşaqların pedaqoji baxımsızlıqdan irəli gəldiyini xüsusilə qeyd edirlər. Adətən çətin uşaqların xüsusiyyətləri ən cox yeniyetməlik dövründə özünü göstərir. Bu dövr uşaqlarda çətinliyin yaranmasına təkan verir. Çox vaxt çətin uşaqlarin meydana gəlməsi ailə tərbiyəsində yol verilən nöqsanlarla bağlı olur. Ailədə valideynlər arasında uşaqların tərbiyəsində vahid tələbin olmaması, uşağın tərbiyəsi və onun şəxsiyyətinin inkişafı üçün müvafiq şəraitin yaradılmaması, valideynlər arasında ciddi konfliktin olması, valideynlərin davranışında uşağa mənfi təsir edəcək qüsurların mövcudluğu, ailədə əxlaq, ictimai münasibət normalarına uyğun olmayan sərvət və normalar sisteminin formalasması və s. çətin uşaqların yaranmasinin başlıca səbəbidir.